Những cuốn sách đổi đời phần 2: những tù nhân của địa lý

27/02/2023

Tống Minh

Bình luận

 

Trên hành trình hiểu được thế giới rộng lớn và những quy luật vận hành thế giới người trẻ cần hiểu được những quy luật định hình đó. Đây chính là lý do tại sao đây là cuốn sách bạn nên đọc khi còn trẻ nếu muốn hiểu được thế giới và nhiều vấn đề ẩn sau nó.

“Chính trị là một thứ phức tạp từ vi mô đến vĩ mô

Nhưng mọi thứ đều bắt đầu lợi ích”

Muốn hiểu về chính trị thì phải biết về lịch sử

Ở vi mô thì chính trị bắt đầu từ khi có sự hình thành của nhà nước. Chính trị là cái người ta muốn có được để duy trì lợi ích cho nhóm người quyền lực nhất. Trong xuyên suốt quá trình của lịch sử, chính trị luôn xoay quanh vấn đề về lợi ích, nhưng chính trị chỉ mang lại lợi ích cho một nhóm nhất định.

Chúng ta sẽ không đi sâu vào chính trị của từng quốc gia hay tầng lớp, những biến động cụ thể nào. Cuốn sách này cho chúng ta thấy chính trị ở tầm vĩ mô toàn thế giới. Tại sao các cuộc xung đột xảy ra? Tại sao một số nước bé lại có quyền lực rất lớn, một số nước to nhưng lại rất yếu thế?....

Đó chính là do lịch sử đã tạo ra cho mỗi nước một vị trí, địa thế, diện tích cùng những điều kiện tự nhiên khác nhau. Nhờ những nền móng đó mà mỗi quốc gia đã xây dựng cho mình một vị thế, cùng với khả năng và bản chất của người dân mỗi nước.

Như vậy lịch sử, địa lý đã tác động đến chính trị ngày nay qua 3 yếu tố:

+ Những hiềm khích, nghi ngại cũng như tình bạn, truyền thống tương trợ giữa các quốc gia.

+ Địa lý: Những điều kiện thuận lợi cũng như khó khăn về vị trí, diện tích, thiên nhiên

+ Con người: Lịch sử đã tạo nên văn hóa, đức tính, con người đặc trưng của mỗi quốc gia.

Kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội,... tất cả đều là những tù nhân của địa lý

Để đưa một đất nước đi lên thì cần kinh tế phát triển, để kinh tế phát triển thì lại cần rất nhiều điều. Cùng khám phá chính trị - kinh tế và sự tác động lớn lao của địa lý đến nó ra sao!

Cần tài nguyên thiên nhiên để phát triển

Mỗi vị trí địa lý sẽ ban cho nơi đó tài nguyên thiên nhiên khác nhau. Những nguồn tài nguyên có sức ảnh hưởng lớn đến kinh tế - chính trị của một đất nước.

Bạn có thể lấy hình mẫu các nước Ả-Rập làm hình mẫu. Khi họ có rất ít những cơ sở để phát triển nền kinh tế quốc gia. Trong lịch sử các nước trung đông chỉ có nền kinh tế duy nhất là lặn biển để tìm ngọc trai. Tuy nhiên, sau khi phát hiện ra trữ lượng xăng dầu khổng lồ tại đây. Ả-Rập đã nhanh chóng thay da đổi thịt thành liên minh những nước vô cùng giàu có, là biểu tượng của sự thịnh vượng.

Mỗi nguồn tài nguyên sẽ có sức ảnh hưởng khác nhau đến nền kinh tế - chính trị mỗi nước. Giai đoạn hiện nay các khoáng sản năng lượng là những thứ có giá trị nhất. Các nước sở hữu tiềm năng lớn về dầu mỏ, khí đốt sẽ nhanh chóng phát triển nền kinh tế của họ. Sau đó là những khoáng sản về kim loại quý và khoáng sản khác.

Điều kiện về khí hậu và thời tiết

Con người hiện nay sinh sống tại khắp mọi nơi trên tinh cầu. Từ những nơi khắc nhiệt như bắc cực, nam cực nơi nhiệt độ có thể là âm 70 độ, đến những nơi nóng như đổ lửa ở xa mạc Sahara khi nhiệt độ ban ngày là 50-70 độ.

Mặc dù có thể sinh sống tại những nơi khắc nhiệt nhất. Tuy nhiên để phát triển kinh tế thuận lợi thì cần có khí hậu và thời tiết tốt. Cuộc sống con người cũng sẽ bớt khó khăn hơn tại các khu vực có thời tiết dễ chịu.

Hãy lấy ví dụ về Châu Phi, một châu lục có rất nhiều các mỏ khoáng sản có giá trị lớn. Tuy nhiên kinh tế tại đa số các quốc gia ở đây đều không phát triển và cuộc sống người dân thì vô cùng lạc hậu. Nguyên nhân sâu xa nhất là do có khí hậu và thời tiết khắc nhiệt.

Con người tại đây sống bằng việc săn bắn, hái lượm là chủ yếu. Cuộc sống đã cung cấp cho họ đầy đủ những điều họ muốn. Thêm vào đó là sự khó khăn trong trồng trọt và chăn nuôi. Vì vậy từ xa xưa người dân ở đây ít cải tiến và phát minh để tiến bộ hơn nâng cao đời sống. Đi xa hơn nữa khi các chế độ đế quốc bành trướng thì còn tăng phần kìm hãm sự phát triển của các nước này.

Như vậy địa lý đã tác động mạnh mẽ đến đời sống con người qua khí hậu và thời tiết cũng như thổ nhưỡng. Khiến nhiều người dân Châu Phi thỏa mãn với đời sống săn bắn hái lượm từ xa xưa.

Cần vị trí thuận lợi để giao thương

Một quốc gia có vị trí địa lý chiến lược sẽ giúp họ có vị thế lớn lao trên trường quốc tế.

Một ví dụ như Ai Cập, mặc dù thuộc Châu Phi tuy nhiên Ai Cập lại tiếp giáp rất gần với Châu Âu và Trung Đông. Nơi có những nền kinh tế mạnh. Bên cạnh đó Ai Cập có vị trí chiến lược khi sở hữu kênh đào Suez, là con đường giao thương của Châu Âu và Đông Bắc Mỹ sang Châu Á.

Vì điều kiện thuận lợi này mà từ lịch sử Ai Cập đã có những nền văn minh vượt bậc. Đến ngày nay với việc dễ dàng đi lại, giao thương. Ai Cập đã và đang khai thác không chỉ thương mại mà còn có nền kinh tế du lịch vô cùng phát triển.

Từ đó khiến Ai Cập có nền kinh tế hơn hẳn rất nhiều nước Châu Phi khác. Bạn cũng có thể thấy Nam Phi cũng có nền kinh tế phát triển hơn hẳn nhiều nước Châu Phi khác do có vị trí địa lý thuận lợi.

Cần điều kiện tự nhiên sẵn có để phòng vệ

Chiến tranh là cỗ máy tàn phá tất cả với những nước trực tiếp tham gia chiến đấu. Nó tàn phá về kinh tế, văn hóa, chính trị, đời sống con người. Những nước từng tham gia chiến tranh sau đó đều kiệt quệ về mọi mặt, chưa kể nhiều nước còn phải gánh thêm các khoản nợ mà phải hàng chục năm sau mới trả hết.

Chính vì thế mà việc bảo vệ đất nước, tránh xa chiến tranh là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia. Để thực hiện điều đó thì không chỉ là những chính sách của nhà nước để phát triển quốc phòng mà là cả những lợi thế trời ban của địa lý.

Bây giờ bạn hãy nhìn tới các quốc gia có biển bao quanh và không phải chịu nhiều ảnh hưởng của chiến tranh như: Mỹ, Canada, Anh,… Những quốc gia này ít bị ảnh hưởng bởi chiến tranh. Do đó họ có thời gian phát triển đất nước và thành quả thì có lẽ bạn cũng đã biết rồi đấy.

Đến đây chúng ta mới hiểu được tại sao cuốn sách lại đặt tên là “những tù nhân của địa lý”. Vì địa lý ảnh hưởng tới mọi mặt của một quốc gia.

Mọi hành động đều có nguyên nhân và mục đích

Sau khi đọc xong cuốn sách bạn sẽ thấy được địa lý đã tác động lớn lao thế nào đến loài người, đến các quốc gia và những xung đột của con người trong hàng ngàn năm qua.

Mọi xung đột, chiến tranh, hợp tác,… trên thế giới đều dựa trên lợi ích và cái chi phối lợi ích lớn lao đó chính là địa lý.

Tại sao Trung Đông cuối thế kỷ trước và ngày nay luôn xảy ra xung đột, tại sao trong lịch sử Trung Quốc luôn muốn thôn tính các nước phía nam, hay gần đây nhất là tại sao Nga lại xung đột với Ukraine và xảy ra cuộc chiến từ đầu năm 2022. Tất cả đều có lý do và lý do đó là những lợi ích mà địa lý đem lại khiến các nước xảy ra xung đột với nhau.

Cuối cùng chúng ta cũng chỉ là những tù nhân của địa lý

Cuối cùng địa lý ảnh hưởng quá nhiều đến chúng ta không chỉ trong chính trị, nó còn ảnh hưởng đến hàng loạt thứ khác. Về vi mô các cơ sở kinh doanh cạnh tranh nhau vị trí buôn bán thuận lợi, con người cạnh tranh nhau để sống ở nơi có môi trường tốt. Thậm trí ở nước ta anh em còn đánh nhau vì vài phân đất.

Địa lý tạo nên các danh giới giữa các quốc gia

Địa lý tạo nên thuận lợi riêng có về nhiều mặt

Địa lý chính là nhà tù từ quốc gia cho đến từng con người cụ thể.

Cuốn sách những tù nhân của địa lý chính là cuốn cẩm nang để bạn hiểu hơn về thế giới và nguồn cơn của mọi mối quan hệ giữa các quốc gia trên tinh cầu này.

 

Đóng góp ý kiến

Sale

Không sẵn có

Hết hàng